Od czego zależy pH pochwy?
Fizjologicznie pH pochwy ma odczyn kwaśny, mieszczący się w przedziale 3,5–4,5. Podczas miesiączki pH nieznacznie wzrasta, osiągając wartości około 5. Kwaśne pH pochwy zapewniają pałeczki kwasu mlekowego Lactobacillus (Lactobacillus acidophilus, Lactobacillus fermentum i Lactobacillus plantarum), które syntetyzują kwas mlekowy. Dzięki niskiemu pH zahamowany zostaje rozwój bakterii chorobotwórczych, które preferują nieco wyższy odczyn. Jeśli jednak dochodzi do zaburzenia równowagi flory bakteryjnej i wzrostu pH, wówczas powstają optymalne warunki do namnażania chorobotwórczych bakterii.
Istnieje szereg czynników, które mogą przyczynić się do zaburzenia pH pochwy. Najważniejsze z nich to:
- zaburzenia odporności i częste infekcje dróg moczowych,
- stosowanie antybiotyków lub przewlekła steroidoterapia,
- leki immunosupresyjne,
- chemio- i radioterapia,
- niewłaściwa higiena intymna – stosowanie podrażniających i wysuszających kosmetyków,
- zmiany hormonalne mogące towarzyszyć menopauzie, w przebiegu których dochodzi do spadku poziomu estrogenu i mniejszej liczebności pałeczek kwasu mlekowego; podobne zmiany mogą towarzyszyć laktacji,
- ciąża, w przebiegu której zachodzą zmiany hormonalne sprzyjające powstaniu bardziej zasadowego pH pochwy,
- kontakty seksualne bez zastosowania prezerwatywy; nasienie posiada zasadowe pH,
- cukrzyca,
- częste korzystanie z sauny czy basenu, noszenie nieprzewiewnej bielizny.
Wskazania do wykonania testu na pH pochwy
W przebiegu infekcji intymnych dochodzi do zmiany pH pochwy. Test ten powinien być zatem wykonany w przypadku podejrzenia infekcji dróg rodnych. Najczęściej podejrzenie infekcji intymnej nasuwa pojawienie się następujących symptomów:
- pieczenie i świąd okolic intymnych,
- nietypowe upławy (serowate, żółtawe, pieniste, o nieprzyjemnym zapachu),
- pieczenie podczas oddawania moczu,
- bolesność podczas stosunku,
- parcie na mocz i częste oddawanie małych ilości moczu,
- gorączka.
Na czym polega test na pH pochwy?
Badanie odczynu pochwy to proste i całkowicie nieinwazyjne badanie, które można wykonać zarówno w gabinecie ginekologa, jak i w warunkach domowych. Test polega na ocenie pH pochwy przy użyciu aplikatora. Aplikator ten nasączony jest związkami chemicznymi, które przyjmują różnorodną barwę w zależności od pH. Otrzymany wynik porównywany jest ze specjalną paletą kolorystyczną dołączoną do testu.
Przygotowanie do testu pH pochwy i przebieg badania
Przygotowanie do badania pH pochwy jest bardzo proste – wystarczy na kilkanaście godzin przed badaniem zrezygnować ze współżycia, a także stosowania jakichkolwiek środków dopochwowych. Badanie należy wykonać co najmniej kilka dni po miesiączce, krwawienie jest przeciwwskazaniem.
Bezpośrednio przed wykonaniem badania należy umyć ręce. Po przyjęciu pozycji stojącej lub siedzącej należy wsunąć aplikator do pochwy na głębokość około 3 cm, przyciskając go do tylnej ściany pochwy. Po upływie kilku sekund aplikator powinien być wyjęty, po czym należy bezzwłocznie porównać odcień na aplikatorze z kolorem wzorcowym. Przy wykonywaniu badania pH pochwy kolor paska może się różnić w zależności od producenta, zatem zawsze należy zapoznać się z informacjami zawartymi w ulotce.
Dodatni wynik testu pH pochwy – co dalej?
Uzyskanie wyniku testu na pH pochwy świadczącego o bardziej zasadowym odczynie pochwy może wskazywać na infekcję intymną. Warto mieć jednak na uwadze, że samo wykonanie takiego testu nie jest wystarczające do postawienia diagnozy.
Jeśli wynik pH pochwy jest podwyższony, wówczas konieczna jest dalsza diagnostyka. Zalecana jest konsultacja z ginekologiem i wykonanie posiewu wymazu z pochwy.
Bibliografia:
- Leśkow E., Lipiński A., Atlas cytopatologii szyjki macicy. Wydawnictwo Alfa Medica Press, Bielsko-Biała 2011.
- Pschyrembel W., Strauss G., Petri E., Ginekologia praktyczna. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2014.