Jak powinna wyglądać dieta przy grzybicy pochwy?

Grzybica pochwy – przyczyny i objawy

Grzybicze zakażenia pochwy i sromu to drugie co do częstości występowania po zakażeniach bakteryjnych infekcje narządów moczowo-płciowych u kobiet. Kandydoza pochwy wywoływana jest najczęściej przez drożdżaki z rodzaju Candida albicans. Innym czynnikiem etiologicznym są też grzyby Candida glabrata oraz Candida krusei. Objawami grzybicy pochwy i sromu są:

• bolesność w trakcie oddawania moczu,
• uporczywy świąd,
• pieczenie,
• dyskomfort w czasie współżycia,
• grudkowate upławy.

Problem ten najczęściej dotyka kobiety w wieku reprodukcyjnym. Skuteczne leczenie kandydozy pochwy stanowi duże wyzwanie. Infekcje tego typu mają bowiem skłonność do nawrotów. Wiąże się to ze zdolnością części drożdżaków do tworzenia specjalnego biofilmu.

Do czynników zwiększających ryzyko rozwoju grzybicy narządów płciowych należą: ciąża, obniżona odporność, cukrzyca, przewlekła antybiotykoterapia, przyjmowanie leków sterydowych, a także zwiększona kolonizacja grzybicza przewodu pokarmowego. Warto wiedzieć, że o nawrotowej kandydozie pochwy i sromu można mówić wtedy, gdy infekcje o tym podłożu rozpoznano przynajmniej czterokrotnie w ciągu 12 miesięcy. Występowaniu tego problemu sprzyja również niewłaściwa dieta.

Leczenie infekcji drożdżakami polega na podawaniu specjalnych leków przeciwgrzybicznych zarówno bezpośrednio dopochwowo, jak również doustnie. Ważnym elementem terapii oraz prewencji wystąpienia nawrotowych zakażeń jest stosowanie odpowiednich zasad higieny oraz specjalnej diety.

Kiedy stosować probiotyki ginekologiczne?

Dieta przy grzybicy pochwy – zasady

Prawidłowy sposób żywienia jest ważny nie tylko w kontekście leczenia kandydozy pochwy, ale również w profilaktyce namnażania się drożdżaków w układzie moczowo-płciowym kobiet. Ważnym elementem takiego działania jest ochrona środowiska pochwy tak, by prawidłowa mikroflora mogła sama przeciwdziałać nadmiernemu wzrostowi np. Candida albicans. Dieta przy drożdżycy powinna być niskocukrowa i bogata w substancje o działaniu przeciwzapalnym. Jej podstawowe zasady opierają się o:

• ograniczenie spożycia pokarmów będących źródłem cukrów prostych, tj. samego cukru, słodyczy, słodkich napojów, produktów powstałych z mąki oczyszczonej;
• eliminację alkoholu;
• wybór tylko pełnoziarnistych produktów zbożowych bogatych w błonnik i witaminy z grupy B;
• zwiększenie udziału warzyw w diecie – za wyjątkiem tych wysokoskrobiowych, takich jak np. ziemniaki;
• wprowadzenie do diety fermentowanych napojów mlecznych i kiszonek;
• ograniczenie spożycia źródeł kwasów tłuszczowych typu trans i nasyconych;
• wprowadzenie do jadłospisu składników o działaniu przeciwzapalnym, np. przypraw takich jak kurkuma, cynamon, chili;
• umieszczenie w menu źródeł kwasów omega₃, takich jak orzechy włoskie, olej rzepakowy, lniany, tłuste ryby morskich;
• odpowiednie nawadnianie organizmu – głównie za pomocą wody, ale także herbaty zielonej, białej czy czerwonej;
• wprowadzenie do diety pokarmów będących źródłem wapnia;
• unikanie żywności typu fast food.

Dieta przy Candida opiera się o pokarmy nieprzetworzone i sezonowe. Jej głównym założeniem jest przede wszystkim znaczące ograniczenie spożycia węglowodanów prostych. Wymaga to restrykcyjnej eliminacji cukru i słodyczy oraz alkoholu. Należy z niej wykluczyć także produkty z pszennej, oczyszczonej mąki. Warto wiedzieć, że ogranicza ona również spożycie owoców. Jednak dieta przeciwgrzybicza pochwy nie wymaga całkowitego ich usuwania z jadłospisu.

Ważnym elementem edukacji pacjenta powinno być informowanie, w jak wielu produktach obecnie występuje cukier. Można pod różną postacią znaleźć go m.in. w produktach nabiałowych, mieszankach przypraw, sosach, ketchupie, musztardzie, płatkach śniadaniowych, w wielu napojach.

W jadłospisie diety przy kandydozie wykorzystuje się również produkty o właściwościach przeciwgrzybiczych. Istnieje wiele naturalnych pokarmów, które posiadają substancje aktywne biologicznie o takim działaniu.

Jak leczyć opryszczkę narządów płciowych?

Dieta antygrzybicza – co jeść, a czego unikać?

Wiele kobiet zadaje sobie pytanie, jak zapobiegać grzybicy pochwy? Poza szalenie istotnymi zasadami z zakresu higieny ważną rolę odgrywa tu także odpowiedni sposób odżywiania. Dieta przeciwgrzybicza pochwy powinna bazować na żywności nieprzetworzonej, bez zbędnych substancji celowo do niej dodawanych. Pokarmami zalecanymi w takim menu są:

• pełnoziarniste produkty zbożowe – grube kasze, brązowy i dziki ryż, pełnoziarnisty makaron, chleby na zakwasie z mąk o wysokim typie (bez dodatku suszonych owoców, słodów), płatki owsiane, żytnie, orkiszowe (nie błyskawiczne!);
• orzechy i pestki;
• oliwa z oliwek, olej rzepakowy, z czarnuszki siewnej, z oregano i inne o właściwościach przeciwzapalnych – zawsze spożywane jako dodatek do dań na surowo po przygotowaniu;
• przyprawy takie jak: oregano, tymianek, cynamon, szałwia, goździki, kurkuma;
• chude mięsa dobrej jakości;
• tłuste ryby morskie;
• jaja;
• różnokolorowe, sezonowe warzywa – ograniczeniu podlegają jedynie warzywa takie jak ziemniaki, buraki czy marchew, szczególnie poleca się zielone warzywa liściaste;
• ograniczone ilości niskowęglowodanowych owoców – cytrusów bądź owoców jagodowych;
• kiszonki;
• mleczne napoje fermentowane.

Potrawy podczas diety należy przygotowywać za pomocą techniki gotowania w wodzie, na parze, pieczenia bez tłuszczu, grillowania czy duszenia bez obsmażania.

Dieta a grzybica pochwy – jadłospis

Dieta na kandydozę powinna być zbudowana z żywności pełnowartościowej i charakteryzować się niskim poziomem węglowodanów prostych, takich jak np. sacharoza, fruktoza, laktoza. Należy umieścić w niej pokarmy bogate w naturalne substancje działające przeciwgrzybiczo i przeciwzapalnie. Przykładowy dzień z jej jadłospisu może wyglądać jak podano p0niżej.

• Śniadanie: jajecznica z czerwoną cebulą, awokado, papryką czerwoną i kolendrą, chleb żytni pełnoziarnisty, rzodkiewki, zielona herbata bez cukru.
• II śniadanie: jogurt naturalny (bez cukru), borówki, truskawki, kakao gorzkie.
• Obiad: łosoś pieczony z suszonymi pomidorami w ziołach, ryż brązowy, brokuły z oliwą z oliwek, woda mineralna niegazowana z cytryną i miętą.
• Podwieczorek: koktajl ze szpinaku, kiwi, natki pietruszki i siemienia lnianego.
• Kolacja: sałatka z kaszy gryczanej, kiszonych ogórków, selera naciowego, papryki czerwonej i sera twarogowego półtłustego, czerwona herbata.

Dieta przeciwgrzybicza a kawa to osobne zagadnienie. Nie ma jednoznacznych wskazań do całkowitej rezygnacji z napojów kofeinowych, w tym kawy. Zalecane jest jednak jej ograniczenie. Stosowanie dobrze zbilansowanej diety przeciwzapalnej z redukcją ilości węglowodanów prostych wydaje się w przypadku nawracających grzybic pochwy i sromu zasadnym rozwiązaniem.

Bibliografia:

1. Stanowisko Zespołu Ekspertów Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego dotyczące etiopatogenezy i leczenia nawrotowej postaci drożdżakowego zapalenia pochwy i sromu. Ginekol. Pol., 2011, 82: 869–873.
2. Dorocka-Bobkowska B., Konopka K., Powstawanie biofilmu Candida i jego znaczenie w patogenezie zakażeń przewlekłych – przegląd piśmiennictwa. Dent. Med. Probl., 2003, 40: 405–410.
3. Falagas M. E., Betsi G. I., Athanasiou S., Probiotics for prevention of recurrent vulvovaginal candidiasis: a review. J. Antimicrob. Chemother., 2006, 58, 2: 266–272.
4. Gałęcka M., Szachta P., Nawrotowe grzybice i zapalenia bakteryjne pochwy – charakterystyka przyczyn oraz możliwości terapeutycznych i profilaktycznych. Forum Zakażeń, 2013, 4, 2: 121–125.
5. Goel N. i wsp., Antifungal activity of cinnamon oil and olive oil against Candida Spp. isolated from blood stream infections. J. Clin. Diagn. Res., 2016, 10, 8: 9–11.
6. Kowalczyk P., Głowacka K., Górska E., Mikroorganizmy zasiedlające organizm ludzki. Borgis Med. Rodz., 2015, 18, 2: 67–69.
7. Boroch J. i wsp., Wybrane problemy dermatologiczno-ginekologiczne z uwzględnieniem aspektów dietetycznych u dziewcząt. Borgis Med. Rodz., 2018, 21, 4: 344–348.