Prawidłowa i obfita miesiączka
Za prawidłową miesiączkę uznaje się taką, która występuje regularnie co około 28 dni i trwa 4–5 dni, a ilość utraconej krwi wynosi między 30 a 70 mililitrów w ciągu całego cyklu. Obfite krwawienie miesiączkowe to takie, w którym utrata krwi w trakcie jednego cyklu miesiączkowego jest większa niż 100 mililitrów. Taki przypadek, jeżeli dotyczy krwawień występujących regularnie, określa się mianem hypermenorrhoea. Wraz z nasileniem utraty krwi wyróżnia się jeszcze miesiączki bardzo obfite oraz krwotoczne.
Przyczyny obfitego okresu
Powodem występowania nadmiernej utraty krwi podczas menstruacji może być patologia w obrębie macicy lub zlokalizowana poza nią, a nawet choroba ogólnoustrojowa niewykazująca bezpośredniego związku z układem płciowym kobiety. Do grupy schorzeń występujących w macicy, które mogą wywołać obfite miesiączki należą:
- adenomioza, czyli endometrioza w obrębie mięśnia macicy,
- mięśniaki macicy, głównie podśluzówkowe,
- polip błony śluzowej macicy,
- rak endometrium,
- rozrost błony śluzowej macicy,
- stan zapalny.
Wśród przyczyn „pozamacicznych” wymienia się zaburzenia krzepnięcia, jak choroba von Willebranda czy przedawkowanie leków przeciwkrzepliwych oraz niedoczynność tarczycy. Część obfitych krwawień z dróg rodnych występuje bez uchwytnej przyczyny i w takim przypadku nazywane są samoistnymi obfitymi miesiączkami.
Diagnostyka obfitych miesiączek
Podstawą jest wywiad przeprowadzony przez lekarza ginekologa oraz badanie ginekologiczne podczas wizyty. W zależności od prawdopodobnej przyczyny zaburzeń miesiączkowania możliwe jest wdrożenie dalszej diagnostyki. Opiera się ona na badaniach laboratoryjnych, takich jak morfologia krwi obwodowej, stężenie hormonów wpływających na pracę tarczycy, parametrów krzepnięcia krwi oraz na badaniach obrazowych i histologicznych.
Badania obrazowe mają zastosowanie przede wszystkim w przypadku podejrzenia przyczyny macicznej nieprawidłowego miesiączkowania. Zalecone może być przeprowadzenie histeroskopii czy ultrasonografii przezpochwowej. Również badania histologiczne materiału pobranego z błony śluzowej macicy są pomocne w diagnostyce przyczyn macicznych obfitego krwawienia miesiączkowego.
Leczenia obfitych krwawień miesiączkowych
Zakres i metody postępowania terapeutycznego w obfitym miesiączkowaniu zależne są od przyczyny, która wywołała tę patologię. Krwawienia zakwalifikowane jako samoistne leczy się zachowawczo przy pomocy terapii hormonalnej. Można zastosować zarówno dwuskładnikową tabletkę antykoncepcyjną, jak i hormonalną wkładkę wewnątrzmaciczną uwalniającą gestagen. W przypadku braku poprawy można rozszerzyć leczenie hormonalne lub wykonać wyłyżeczkowanie jamy macicy, które ma na celu usunięcie błony śluzowej macicy oraz poddanie pobranego materiału badaniu.
Jeżeli przyczyną jest polip błony śluzowej macicy lub mięśniak macicy, zmianę taką na ogół się usuwa. W przypadku adenomiozy stosuje się leczenie hormonalne lub operacyjne. W przypadku przyczyn ogólnoustrojowych leczenie na ogół prowadzone jest razem z lekarzem specjalizującym się w dziedzinie medycyny, z kręgu której pochodzi pozaginekologiczna przyczyna nadmiernych krwawień miesiączkowych.
Bibliografia:
- Skrzypczak J., Zaburzenia miesiączkowania, Wydanie 1. Wydawnictwo Medical Tribune Polska, Warszawa 2017.
- Bręborowicz G., Położnictwo i ginekologia – repetytorium, Wydanie 1. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2010.